Truyện ngắn: Vị ngọt
Tác giả: Chí Sơn + Tùng Lâm

Gã ngồi trong lòng ống cống. Bê tông thô ráp và lạnh. Một thứ mùi hôi hám quen thuộc, của ẩm mốc và nước tiểu, quyện vào nhau như một lớp kén an ủi. Từ đây, bãi rác trải ra như một sân khấu ngoài trời. Gã là khán giả duy nhất, một khán giả không cần đặt vé.

Nắng trưa đổ lửa xuống những núi rác, nung chảy chúng thành một thứ súp đặc quánh bốc mùi.

Lúc mặt trời leo tới đỉnh, Thằng Điên Hát lại trèo lên đỉnh núi rác cao nhất, nó đang thực hiện nghi thức hàng ngày của nó: ưỡn ngực về phía mặt trời và cất lên những giai điệu vô nghĩa, những từ ngữ không ai hiểu. Những cư dân khác mặc kệ nó, như thể tiếng hát đó cũng chỉ là tiếng ruồi vo ve hay tiếng quạ kêu.

Lũ trẻ con mình trần như nhộng, đang gào thét giành nhau một cái lốp xe rách. Những từ ngữ chúng văng ra không có trong bất kỳ cuốn từ điển nào. Chúng là ngôn ngữ của bãi rác. Một thằng ngã sóng soài, mặt úp xuống đống túi ni lông bẩn thỉu, tiếng khóc của nó vỡ ra, tức tưởi. Thằng kia giật được cái lốp, cười khanh khách, hàm răng sún hoác phô ra.

Gã nhếch mép. Một nụ cười khô khốc, không thành tiếng. Đây mới là sự thật. Không che đậy, không tô vẽ.

Và kia rồi. Con Câm. Nó đang cố lôi một tấm bạt rách ra khỏi một đống phế liệu. Một gã đàn ông khác, Lão Chột, tiến lại. Lão đạp lên tấm bạt, cái chân giả bằng gỗ của hắn cắm sâu vào lớp nhựa mục. Con Câm ngước nhìn, đôi mắt to, trống rỗng. Nó cố kéo. Lão Chột cười, một cái cười khoái trá. Hắn giật mạnh tấm bạt. Con Câm ngã chúi đầu vào đống mảnh chai. Máu. Một vệt đỏ loang trên thái dương nó. Nó không kêu. Nó chỉ nằm im, co người lại như một con sâu bị chạm vào.

Gã quan sát. Gã phân tích. Yếu đuối. Ngu dốt. Cam chịu. Đáng đời. Một con côn trùng bị lật ngửa, bất lực.

***

Mưa. Cơn mưa rào tháng bảy đổ xuống như trút. Bãi rác chìm trong một màu xám đục, biến thành một đầm lầy hôi thối. Lũ người ở xóm rác chui vào những túp lều tạm bợ, im bặt như những con chuột trong hang.

Con Câm không có lều. Nó ngồi co ro dưới một gốc cây trụi lá, tấm thân gầy gò run lên từng chặp. Nước mưa xối thẳng vào mặt, vào vết thương trên thái dương đã đóng vảy. Lão Chột đã đuổi nó đi, cướp mất cái góc trú mưa nó mới tìm được.

Gã nhìn ra từ trong ống cống. Khô ráo. An toàn. Gã nhìn nó run rẩy, nhìn cách nó cố thu mình nhỏ lại để chống chọi với cái lạnh. Một ý nghĩ chợt nảy ra, không phải sự tò mò, cũng không hẳn là tàn nhẫn. Nó giống một thí nghiệm.

Gã bước ra ngoài mưa. Cái lạnh làm gã rùng mình. Gã túm lấy cánh tay gầy guộc của nó. Nó giật nảy mình, đôi mắt mở to, hoảng loạn. Gã không nói gì. Gã lôi nó vào trong ống cống.

Nó ngồi thu mình trong một góc, run bần bật.

Gã ngồi ở góc đối diện, im lặng quan sát. Ngày hôm sau, gã ném về phía nó một mẩu bánh mì cứng như đá gã nhặt được. Gã ném với một sự ban ơn lạnh lùng, như người ta cho một con vật.

Con Câm nhìn mẩu bánh mì, rồi ngước lên nhìn gã. Đôi mắt nó trống rỗng. Nó không thèm động đến mẩu bánh của gã.

Sự từ chối im lặng đó, cái cách nó khước từ một hành động bố thí, khiến gã khó chịu. Một sự khó chịu gã không phân tích được.

***

Vài ngày sau, gã nhặt được một hộp sữa đặc gần hết, ai đó vừa vứt ra từ một chiếc xe hơi. Con Câm vẫn ngồi đó, lả đi vì đói và lạnh. Đôi môi nó khô nứt. Lần này, gã mở nắp hộp sữa, quệt một ngón tay vào lớp sữa đặc quánh còn sót lại, rồi đưa ngón tay đến trước mặt nó.

Nó nhìn gã, ngờ vực. Gã kiên nhẫn. Gã chạm ngón tay vào môi nó.

Nó rụt lại theo phản xạ. Rồi nó ngập ngừng. Lưỡi nó khẽ liếm.

Và rồi, đôi mắt nó. Đôi mắt vô hồn của nó bỗng sáng lên. Một tia sáng nhỏ nhoi, yếu ớt, nhưng đủ để xuyên qua lớp vỏ chai sạn của gã. Gã đột ngột rút tay lại, ngón tay dính sữa bỗng thấy bỏng rát. Gã lùi sâu vào bóng tối của ống cống, mắt không rời khỏi tia sáng le lói trong đôi mắt nó. Một cái gì đó vừa vỡ ra bên trong.

***

Một đêm, gã tỉnh giấc vì một tiếng động nhẹ. Con Câm đang mon men ra cửa ống cống. Gã nín thở quan sát, một phần trong gã mong nó biến đi, trả lại cho gã sự bình yên quen thuộc.

Nó nhìn ra màn đêm và cơn mưa lất phất bên ngoài. Ở phía xa, bóng của Lão Chột đang đi lảo đảo, miệng lẩm bẩm chửi rủa. Con Câm rụt người lại, rồi lặng lẽ lùi vào góc tối của nó. Nó đã chọn ở lại. Sự lựa chọn đó biến cái ống cống từ một nhà tù thành một nơi trú ẩn, và điều đó làm gã hoảng sợ.

Nó bắt đầu “cải tạo” không gian của gã. Nó nhặt những mảnh vải sạch, vá lại cái áo rách của gã bằng một sợi dây cước. Nó dùng một mảnh tôn, dọn dẹp rác rưởi trong ống cống. Cái hầm của gã bớt đi mùi hôi, và lần đầu tiên có một lối đi rõ ràng. Gã bắt đầu thấy khó chịu. Nhưng sự khó chịu này không lạnh lẽo và an toàn như sự khinh bỉ. Nó ấm.

Một hôm, gã thấy nó ngồi trong góc, tay mân mê một vật nhỏ. Một mảnh chai thủy tinh màu xanh biển, được sóng và cát mài tròn cạnh. Nó đưa mảnh chai ra ánh sáng yếu ớt lọt vào từ miệng cống, ngắm nghía với một sự tập trung kỳ lạ. Đó là thế giới riêng của nó, một bí mật. Gã cảm thấy như bị xâm phạm. Có một điều gì đó trong “vật thí nghiệm” của mình mà gã không thể kiểm soát hay phân tích.

***

Cái ấm áp đó là một sự sỉ nhục. Nó là một lời nói dối. Nó phủ nhận tất cả những gì gã tin tưởng. Cái pháo đài gã xây dựng bằng sự khinh bỉ và cay độc đang bị bào mòn bởi một con câm và những cử chỉ vô thanh của nó. Gã phải phá hủy nó. Gã phải chứng minh cho chính mình, và cho nó, rằng cái thế giới ngoài kia sẽ không bao giờ chấp nhận thứ hạnh phúc giẻ rách này.

Gã tìm được một bộ quần áo cũ ai đó vứt đi, một cái áo sơ mi và một cái quần tây. Rách, nhưng gã đã giặt nó. Gã cạo râu bằng một mảnh chai.

Khi những ngón tay gã lần tìm chiếc cúc áo cuối cùng, cái cảm giác thô ráp, sờn cũ của lớp vải bỗng không còn là của hiện tại. Nó là một cảm giác lạnh. Cái lạnh của tay nắm cửa bằng đồng dẫn vào thư viện của cha gã.

Gã nhớ lại cái đêm mình hùng biện về sự vô nghĩa, về tự do tuyệt đối trong lựa chọn, và gã đã thắng. Gã đã dùng những con chữ sắc như dao găm để lột trần lý tưởng của ông, để lại nó phơi bày, trần trụi và run rẩy. Nhưng khi gã ngẩng lên, chờ đợi một sự thừa nhận, thứ gã nhận lại không phải là ánh mắt của kẻ thua cuộc. Đó là ánh mắt của một người cha nhìn đứa con trai mình vừa tự tay bóp nát thứ gì đó đẹp đẽ chỉ để chứng minh rằng nó có thể. Cái mùi chua loét của sự đắc thắng rỗng tuếch đó. Nó giống hệt mùi của chiếc áo cũ này.

Gã chải lại mái tóc rối bằng những ngón tay. Gã nhìn mình trong một vũng nước đục. Một thằng hề. Một màn kịch thảm hại. Hoàn hảo.

Gã quay người, chuẩn bị rời đi. Con Câm đang đứng ở cửa hầm, im lặng quan sát từ nãy đến giờ. Nó bước lại gần, ngập ngừng. Rồi nó giơ bàn tay nhỏ bé của mình lên, cố gắng vuốt lại một nếp nhăn trên cái áo sơ mi cũ của gã. Bàn tay nó lướt qua ngực áo.

Gã giật mình lùi lại như bị phải bỏng, ánh mắt tóe lên một tia hoảng loạn. Cái chạm nhẹ đó, cái cử chỉ quan tâm vô thanh đó, chính là bằng chứng cuối cùng. Nó là lời nói dối ngọt ngào mà gã phải tiêu diệt.

Gã quay phắt đi, bước thẳng về phía container của tên cai, không một lần ngoảnh lại.

***

Tên cai ngồi trên một cái ghế bành, chân gác lên bàn. “Mày muốn gì?” Hắn nheo mắt nhìn gã.

Gã cố nói năng rành mạch, những từ ngữ của một thời xa xưa bỗng quay về. “Thưa ông, tôi muốn xin một mảnh đất nhỏ. Để dựng một cái lều.”

Tên cai phá lên cười. “Mày? Mày xin đất?” Hắn đứng dậy, đi vòng quanh gã.

“Sạch sẽ gớm nhỉ.” Hắn ngửi. “Cạo râu, mặc cái áo sơ mi nhàu nát này vào, mày tưởng mày lừa được ai? Cái mùi chữ nghĩa chua loét của bọn mày, tao ngửi thấy cách cả cây số. Cố tỏ ra sạch sẽ làm gì khi cái gốc của mày đã mục rữa? Tao không cần biết mày từng là cái chó gì, nhưng loại tỏ vẻ trí thức như mày ấy, tao gặp nhiều rồi. Rốt cuộc cũng chỉ là một loại rác, chui rúc ở đây mà thôi.”

Hắn lùi lại, nhìn gã với một vẻ khinh bỉ tột độ. “Nghe nói mày còn nhặt được một con câm về làm vợ. Thế nào? Ở với nhau cũng hợp chứ? Ừ thì, rác rưởi cũng phải có đôi có cặp cho nó đủ bộ, phải không?”

Hai thằng đàn em của hắn xông vào. Một cú đấm vào bụng. Gã gập người lại, không khí trong phổi bị tống ra ngoài. Một cú đá vào lưng. Gã ngã xuống nền đất. Chúng đá. Chúng đạp.

Cơn đau thể xác lan ra, nhưng tâm trí gã lại bình thản một cách kỳ lạ. Từng cú đạp là một lời xác nhận. Từng câu chửi là một bằng chứng. Mỗi cú đá lại gọi về một lời sỉ vả từ quá khứ: “Lý tưởng suông!”, “Thực tế sẽ nghiền nát mày!”.

Thế giới này vẫn vận hành như vậy.

***

Qua khe mắt còn lại, cái miệng cống đen ngòm hiện ra.

Bóng của gã đổ dài, nuốt chửng lấy cái dáng co ro của Con Câm. Nó giật nảy mình. Đôi chân trần gầy guộc đạp lên nền đất bẩn, lao về phía gã. Và rồi gã thấy đôi mắt nó. Không phải sự lo lắng. Không phải sự thương hại. Mà là hy vọng.

Cái tia hy vọng chết tiệt đó. Nó là một cú đấm vào lồng ngực gã, tống hết không khí ra ngoài. Nó vô hiệu hóa toàn bộ bằng chứng mà gã vừa đánh đổi bằng máu thịt.

Gã quay đi, lảo đảo chui vào ống cống. Lưng va vào thành bê tông lạnh buốt, gã trượt người ngồi phịch xuống. Gã nhắm mắt, nhưng hình ảnh đôi mắt đó vẫn cháy rát phía sau mí mắt, một cái dấu ấn không thể xóa mờ.

Một tiếng sột soạt. Nó đã vào theo. Gã mở mắt.

Nó đang quỳ trước mặt, chìa ra một mẩu bánh mì. Những ngón tay cáu bẩn run rẩy. Gã nhìn mẩu bánh, nhìn những đường nứt trên lớp vỏ khô cứng. Não gã ra lệnh cho cánh tay gạt nó đi, hoặc nhận lấy. Nhưng tín hiệu đó chết chìm ở đâu đó trên đường đi. Các cơ bắp không phản hồi. Thế giới của gã co lại, chỉ còn mẩu bánh mì lơ lửng, đôi mắt của nó, và tiếng tim gã nện thình thịch vào lồng ngực như một cái búa máy vô tri.

***

Đêm. Ánh trăng nhờn nhợt bị cắt ngang bởi một bóng đen lảo đảo. Lão Chột.

“Bị đánh đau gớm nhỉ.”

Gã không đáp.

Tiếng chân giả bằng gỗ nện xuống nền đất, đi thẳng vào góc tối. Tiếng Lão Chột gầm gừ vang lên, theo sau là tiếng ú ớ thảng thốt của Con Câm. Tiếng vải bị xé toạc. Tiếng cười man rợ.

Gã vẫn ngồi đó. Mắt không chớp.

Khán giả. Bằng chứng. Câu trả lời.

Rồi tiếng ú ớ biến thành một tiếng nấc vỡ nát, tuyệt vọng.

Không khí đột ngột tràn vào buồng phổi gã. Gã hít một hơi sâu như kẻ chết đuối vừa ngoi được lên mặt nước.

Bàn tay bám vào bê tông. Gân nổi lên. Gã đứng dậy. Lão Chột nghe tiếng động, giật mình quay lại. Quá muộn. Lão chỉ kịp thấy một bóng đen lao tới. Gã giật phăng chiếc chân gỗ của lão.

Tiếng "cắc" khô khốc của khớp gỗ gãy lìa.

Gã vung nó lên.

Một tiếng "phập", và tiếng của thứ gì đó vỡ.

Rồi một tiếng nữa.

Và một tiếng nữa.

Gã chỉ dừng lại khi cánh tay đã rã rời, và thứ bên dưới chỉ còn là một đống bầy nhầy vô định hình.

Gã đứng đó, lồng ngực phập phồng, cố hít thở. Trên tay gã, máu từ chiếc chân giả từ từ nhỏ xuống nền đất.

***

Bãi rác có luật của bãi rác. Gã bị trói, hai tay vặn ra sau, và bị lôi đến trước mặt Tên Cai.

Tên Cai ngồi trên chiếc ghế bành, nhìn gã. Con người cố gắng lịch sự đến mức bảnh chọe trong mắt hắn ngày hôm qua hình như đã thay đổi.

Hắn nhắc lại, giọng đều đều.

“Luật ở đây là không được giết người.”

Gã thủng thẳng đáp, giọng không một chút cảm xúc.

“Thằng Chột muốn hiếp vợ tôi.”

Tên Cai giật mình. Hắn ngừng lại một nhịp, rồi hỏi, gần như để xác nhận.

“Vợ mày?!”

Gã gật đầu dứt khoát, ánh mắt nhìn thẳng vào Tên Cai.

“Đúng vậy! Hôm qua chính ông cũng công nhận Câm là vợ tôi.”

Tên Cai trợn mắt. Rồi hắn bật cười, một tiếng cười trầm và khàn, không phải khoái trá, mà là kinh ngạc. Hắn đã đánh giá sai Gã. Hoặc tên khốn kiếp kiêu ngạo ngày hôm qua đã chết ngay sau khi bị đánh. Đây là một người khác. Một con thú biết suy nghĩ.

“Thả nó ra,” Tên Cai thủng thẳng nói.

“Nhưng… nhưng luật…” một tên đàn em ngập ngừng.

“Sửa luật đi,” Tên Cai gằn giọng. Đám đàn em im bặt.

***

Khi gã quay về, Con Câm đang co rúm ở góc xa nhất. Thấy gã, cả người nó co giật, cố ép mình sâu hơn vào bức tường bê tông lạnh lẽo như thể muốn tan biến vào trong đó.

Gã dừng lại ở ngay cửa ống cống. Không khí giữa họ đặc quệt lại, nặng trĩu. Gã thấy nỗi sợ trong từng thớ thịt run rẩy của nó.

Rồi gã ngồi xuống ngay ngưỡng cửa, lưng quay về phía nó. Gã nhìn ra bãi rác mênh mông dưới ánh trăng.

Bàn tay của gã, dính thứ máu đặc sệt đã khô, từ từ đưa lên trước mặt. Những vết chai sạn, những đường chỉ tay, và những vệt máu đen sẫm.

Gã siết chặt bàn tay lại. Lớp máu khô trên các khớp ngón tay nứt ra.

Rồi gã từ từ mở ra.

Một bàn tay trống rỗng.​​​​​​​

1 0